Dân ca bài chòi là nghệ thuật dân gian được nhân dân sáng tạo, yêu mến và gìn giữ tự bao đời nay, đặc biệt là dân Quảng Nam. Đó là nghệ thuật của hạnh phúc mang lại sự tươi vui, thư thái cho bà con sau những ngày mùa nắng mưa vất vả. Bài chòi được UNESCO vinh danh là viên ngọc sáng trong kho tàng nghệ thuật của nhân loại. Với làn điệu du dương êm ái ngọt ngào, bài chòi đã đi vào tâm hồn chúng ta như bờ tre, giếng nước, con đò hay những bãi dâu ngọt ngào xanh biếc…

Xin mở đầu bài viết này bằng lời của một làn điệu dân ca “ Đất hồ lộng hán”, làn điệu được thể hiện với giọng ca ngọt lịm của cô trò trường THCS Huỳnh Thúc Kháng trong hội thi “ CHÚNG EM HÁT DÂN CA VÀ HÔ HÁT BÀI CHÒI” do Sở GDĐT phối hợp Sở VHTTTP Đà Nẵng tổ chức:

“ Ôi câu hát, như lời của mẹ

Từ xa xưa vọng đến bây chừ.

Mình nên, gìn giữ mai sau

Để cho lời mẹ, không phai mờ, phai mờ trong ta

Kìa khúc nhạc tình quê chan chứa.

Lời quê hương, mà nhạc quê hương, vun đắp mới thành hồn

Yêu sao, nước biếc, non sông

Đồng quê ruộng lúa, chiều thương, con đò.

Nhớ ghi nhớ ca bài Xuân nữ.

Như người chờ, nhịp gõ song lang.

Hò khoan, vè Quảng, còn vang

Xàng xê cổ bản, dặm ngàn, dặm ngàn thương nhau.”

Có lẽ xác định việc giữ gìn và bảo tồn di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO công nhận là quan trọng, nhất là khi các em học sinh đang ngày một chăm chú vào các trò chơi điện tử, hay sa đà trên máy điện thoại vô vàn những thông tin độc hại khác. Nên khi nhận được công văn về tham gia hội thi, tôi đã nhanh chóng cho triển khai các thầy cô Ban văn nghệ tham gia thực hiện, giao cho Cô Hạnh - cô Trang chọn lựa các em trong đội năng khiếu văn nghệ cùng với sự trợ giúp của hai nghệ sĩ Quang Kỳ - Huyền Tân cùng cô Mỹ Hạnh biên tập kịch bản xây dựng chương trình với chủ đề “ Mái trường yêu thương” gồm hai phần :

-  Trường em vang khúc dân ca.

-  Bài chòi rộn rã sân trường.

Chương trình xây dựng đầu tư kỹ lưỡng, công phu, cô Hạnh cùng với 24 em học sinh, có năng khiếu được chọn lựa ở các khối 6.7.8.9. Khi đã thống nhất được kịch bản các em được phân vai phù hợp, các em đã hăng say tranh thủ tập luyện cả những giờ trưa sau khi hoàn thành các tiết học, hay tranh thủ ngày chủ nhật để tham gia tập luyện cho thật nhuần nhuyễn.

Ban đầu các em còn bỡ ngỡ vì có nhiều làn điệu mới lạ, lại phải vừa hát vừa múa cũng thật khó cho các em lắm. Nhưng với tinh thần giữ gìn văn hóa truyền thống quê hương, tôi đã động viên, dặn dò cô trò trong đội văn nghệ cần phải cố gắng rất nhiều, nên mọi khó khăn không làm cô trò nản lòng, tất cả đều cố gắng. Nhìn những giọt mồ hôi trên sàn tập, có những hôm tập cả trưa hay tối mịt, đôi khi tập quên cả nghỉ ngơi... nhìn cô trò luyện tập mới cảm nhận được sự nhiệt huyết của cô giáo và các em. Sau hơn 4 tuần khổ luyện và diễn báo cáo toàn trường xong, tất cả đều mong chờ ngày tham gia Liên hoan.

Liên hoan “Chúng em hát dân ca và hô hát bài chòi” được tổ chức quy mô tại Nhà văn hóa Quận Ngũ Hành Sơn, với trên 24 đơn vị trường học thuộc khối TH và THCS toàn thành phố tham gia, mỗi trường đều mang một sắc màu riêng biệt, đầu tư nghiêm túc khiến cuộc liên hoan càng thêm gay cấn và hấp dẫn.

Liên hoan đã diễn ra liên tục trong ba ngày từ 28 đến 30/11/2019. Nhiều chương trình hay, nhiều cá nhân biểu diễn tốt đã xuất hiện.

Khi chương trình của trường Huỳnh thúc Kháng được mở màn đến khi kết thúc đã chiếm trọn tình cảm của khán giả với những tràng pháo tay tán thưởng, khiến cô và trò càng diễn càng nhập vai, cảm xúc nhất vai cô giáo như một người mẹ hiền truyền lại cho các em biết yêu thương quê hương, yêu thương cha mẹ, yêu thương thầy cô, mái trường qua những câu hát dân ca. Đặc biệt là BGK, không chỉ đánh giá cao về nội dung về mỹ thuật sân khấu, mà còn khen ngợi cô trò đã để lại nhiều dấu ấn biểu diễn rất xuất thần của các em: Gia Thiệu, Đăng Phước, Gia Huy, Duy Kha, Yến Nhi, Nhã Uyên, Thu Hiền đội ca và Ngân Hà, ĐoanTrang, Ý Kha, Khánh Nhi …..đội múa, cùng với sự dìu dắt của Cô giáo Mỹ Hạnh  “ Một chương trình màu sắc cô trò HTK hát hay múa đẹp và kịch bản xuyên suốt hấp dẫn lắm”.

Nói sao hết niềm vui khi nhà trường được BTC thông báo: Chương trình của trường được chọn công diễn báo cáo tại SÂN KHẤU CẦU RỒNG, đây là niềm vinh dự lớn, nhưng có lẽ hồi hộp nhất vẫn là phần công bố giải thưởng, khi nghe xướng tên đơn vị: Trường THCS HUỲNH THÚC KHÁNG đạt giải A Xuất sắc của liên hoan.

Cô và trò đã ôm nhau trong niềm hân hoan, một thành quả xứng đáng cho những gì mà các em đã nổ lực, đã đoàn kết bên nhau trong những ngày miệt mài trên sàn diễn mang giải thưởng cao nhất của Liên hoan, mang niềm vui này về với nhà trường và cậu học trò Gia Thiệu còn được giải xuất sắc thể hiện vai anh Hiệu Hô hát ấn tượng, diễn xuất tốt nữa.

Cảm ơn cô giáo Mỹ Hạnh, các em trong Đội văn nghệ đã không ngại vất vả , miệt mài luyện tập để mang về niềm vui lớn cho nhà trường !

Cuộc liên hoan “Chúng em hát dân ca và Hô hát Bài chòi” đã khép lại, nhưng âm vang của nó chắc sẽ còn vang vọng mãi. Với những gì đã làm được hôm nay, trường HTK thân yêu của chúng ta đã góp phần tích cực trong bảo tồn và gìn giữ văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc Việt Nam.

Nguyễn Thị An.